Bạn đang tìm hiểu về sàn giao dịch chứng khoán HoSE và muốn nắm rõ mọi thông tin liên quan? Bạn băn khoăn về lịch sử hình thành, cơ chế hoạt động, các quy định giao dịch, và vai trò của HoSE trong thị trường chứng khoán Việt Nam? Hãy cùng chúng tôi khám phá tất tần tật về HoSE qua bài viết sau đây.
Lịch sử, năm ra đời sàn giao dịch chứng khoán HoSE
Giaodich.cfd: Nội dung chính trong bài
Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE) là một tổ chức tài chính quan trọng của Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các doanh nghiệp với nguồn vốn từ công chúng.
Được thành lập vào năm 2000, HoSE hiện là sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất cả nước với vốn điều lệ ban đầu vượt 1000 tỷ đồng.
HoSE tạo điều kiện cho các công ty niêm yết cổ phiếu, trái phiếu và các chứng khoán khác, giúp họ huy động vốn trên thị trường vốn. Bên cạnh đó, sàn còn là nơi các nhà đầu tư cá nhân và tổ chức giao dịch mua bán chứng khoán, góp phần tạo tính thanh khoản cho thị trường.
Chỉ số VN-Index được xem là thước đo chính phản ánh diễn biến giá cổ phiếu trên HoSE. Hoạt động dưới sự giám sát của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, HoSE đảm bảo tính minh bạch, công bằng và an toàn cho các giao dịch chứng khoán, thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường tài chính Việt Nam.
Chức năng của Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM là gì?
Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh với tư cách là sàn giao dịch thứ cấp, HoSE cung cấp nền tảng để mua bán các loại chứng khoán đã được phát hành. Trong đó bao gồm cổ phiếu, trái phiếu và chứng chỉ quỹ.
HoSE cấp phép cho các công ty chứng khoán hoạt động và niêm yết chứng khoán. Thông qua quy trình thẩm định nghiêm ngặt đảm bảo chỉ những doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu về tài chính, minh bạch thông tin và quản trị tốt mới được niêm yết, giúp bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
Áp dụng hệ thống giao dịch hiện đại với cơ chế đặt lệnh và khớp lệnh tự động, tăng tính thanh khoản và hiệu quả của thị trường.
Sàn cũng thường xuyên cập nhật và công bố thông tin về biến động giá cổ phiếu, tình hình thị trường và hoạt động của các công ty niêm yết. Điều này hỗ trợ và giúp ích cho các nhà đầu tư trong việc quyết định mua bán.
Số lượng cổ phiếu
Số lượng công ty niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE) thay đổi theo thời gian. Tính đến tháng 5/2022, có 522 mã chứng khoán được giao dịch trên HoSE, bao gồm:
- 405 mã cổ phiếu
- 2 mã chứng chỉ quỹ đóng
- 9 mã chứng chỉ quỹ ETF
- 102 mã chứng quyền có bảo đảm
- 5 mã trái phiếu
Trong số các mã cổ phiếu niêm yết, rổ VN30 bao gồm 30 công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất, đại diện cho nhiều ngành nghề then chốt của nền kinh tế. Một số cổ phiếu blue chip tiêu biểu trên HoSE:
- VCB (Vietcombank)
- VIC (Vingroup)
- VHM (Vinhomes)
- MSN (Masan)
- VNM (Vinamilk)
- FPT (FPT)
- HPG (Hòa Phát)
- MWG (Thế giới Di động)
3 nhóm cổ phiếu có mặt
Cổ phiếu vốn hóa lớn
Nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn (Large cap) bao gồm các doanh nghiệp có giá trị vốn hóa vượt 10.000 tỷ đồng. Mặc dù chỉ chiếm 15% tổng số cổ phiếu niêm yết, nhóm này lại đóng góp hơn 80% giá trị vốn hóa của toàn thị trường.
Các công ty thuộc nhóm Large cap thường là những tên tuổi hàng đầu trong ngành, có quy mô lớn và đóng vai trò dẫn dắt thị trường. Cổ phiếu của họ có mức giá cao và ổn định, đi kèm với rủi ro thấp.
Do đã phát triển đến giai đoạn chín muồi, các doanh nghiệp này thường không có sự tăng trưởng đột biến, do đó cổ phiếu ít có biến động mạnh. Nhóm Large cap phù hợp với chiến lược đầu tư dài hạn, hơn là lướt sóng ngắn hạn.
Cổ phiếu vốn hóa vừa
Nhóm cổ phiếu vốn hóa vừa (Midcap) đại diện cho các doanh nghiệp có giá trị vốn hóa dao động từ 1.000 đến 10.000 tỷ đồng. Họ chiếm 42% tổng số cổ phiếu niêm yết và 10% giá trị vốn hóa thị trường.
Đây là nhóm cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng tốt, xu hướng phát triển tích cực và khả năng mang lại lợi nhuận cao cho nhà đầu tư. Và thích hợp cho các nhà đầu tư có tầm nhìn trung và dài hạn, sẵn sàng chấp nhận một mức rủi ro cao hơn để đổi lấy tiềm năng sinh lời hấp dẫn.
Cổ phiếu vốn hóa nhỏ
Là nhóm Small cap với các công ty có giá trị vốn hóa từ 100 đến 1.000 tỷ đồng. Đây là nhóm đông đảo nhất trên sàn HoSE, chiếm tới 44,4% tổng số cổ phiếu niêm yết, nhưng chỉ đóng góp khoảng 2% giá trị vốn hóa của thị trường.
Các công ty Small Cap thường có quy mô nhỏ và đang trong giai đoạn đầu của quá trình phát triển. Họ có tiềm năng tăng trưởng lớn và tốc độ tăng trưởng nhanh, nhưng thanh khoản của cổ phiếu thường không ổn định. Tuy nhiên, do quy mô nhỏ, cổ phiếu của các doanh nghiệp này dễ bị đầu cơ và chi phối bởi các nhà đầu tư lớn.
Các nguyên tắc khớp lệnh
Phương thức khớp lệnh định kỳ
Sàn HoSE áp dụng phương thức khớp lệnh định kỳ để xác định giá mở cửa (ATO) và giá đóng cửa (ATC). Tại những thời điểm cụ thể, hệ thống sẽ tập hợp các lệnh mua và bán, sau đó thực hiện so khớp để tìm ra mức giá có khối lượng giao dịch tối đa.
Trong quá trình khớp lệnh định kỳ, các lệnh đã đặt không thể bị hủy bỏ hoặc điều chỉnh, nhằm đảm bảo tính công bằng và ổn định của thị trường.
Phương thức khớp lệnh liên tục
Đây là phương thức giao dịch chủ yếu trên sàn HoSE. Các lệnh mua và bán được thực hiện ngay lập tức khi được nhập vào hệ thống, mà không cần chờ đợi đến một thời điểm nhất định.
Hệ thống sẽ liên tục so khớp các lệnh tương ứng trong suốt phiên giao dịch, dựa trên nguyên tắc ưu tiên về giá và thời gian. Phương thức này giúp tăng tính thanh khoản và linh hoạt cho thị trường.
Phương thức khớp lệnh thỏa thuận
Phương thức khớp lệnh thỏa thuận cho phép hai bên mua và bán tự đàm phán và thống nhất các điều kiện giao dịch, bao gồm giá cả và khối lượng.
Sau khi đạt được thỏa thuận, các bên sẽ thông báo cho công ty chứng khoán để cập nhật kết quả vào hệ thống giao dịch của HoSE. Phương thức này mang lại sự linh hoạt cho các giao dịch lớn hoặc các giao dịch có tính đặc thù.
Nguyên tắc khớp lệnh
Sàn HoSE áp dụng hai nguyên tắc khớp lệnh để đảm bảo tính công bằng và hiệu quả của thị trường chứng khoán.
- Ưu tiên về giá: Lệnh bán giá thấp và lệnh mua giá cao được thực hiện trước, giúp tối ưu lợi ích cho nhà đầu tư.
- Ưu tiên về thời gian: Với các lệnh cùng mức giá, lệnh nào vào hệ thống trước sẽ được khớp trước, tránh tình trạng ưu tiên lệnh đặt muộn.
Biên độ giao dịch
Biên độ giao dịch là một trong những yếu tố quan trọng trên sàn HoSE, góp phần duy trì sự ổn định và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư. Với biên độ +/-7% áp dụng cho cổ phiếu và chứng chỉ quỹ, giá trần và giá sàn được xác định căn cứ vào giá tham chiếu – mức giá đóng cửa của phiên giao dịch trước đó.
Tuy nhiên, đối với những cổ phiếu mới niêm yết, sàn HoSE linh hoạt điều chỉnh biên độ lên tới +/-20% trong ngày giao dịch đầu tiên, dựa trên giá khởi điểm do tổ chức phát hành và đơn vị tư vấn đề xuất.
Thời gian giao dịch trên sàn HoSE quy định như thế nào?
Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE) hoạt động từ thứ Hai đến thứ Sáu hàng tuần, nghỉ vào ngày thứ Bảy, Chủ nhật và các ngày lễ theo quy định của nhà nước. Tuy nhiên, giờ giao dịch trên sàn có sự khác biệt tùy theo loại chứng khoán.
Đối với cổ phiếu, chứng chỉ quỹ đóng và chứng chỉ quỹ ETF, lịch giao dịch như sau:
Thời gian | Hoạt động |
9:00 – 9:15 | Khớp lệnh định kỳ mở cửa |
9:15 – 11:30 | Khớp lệnh liên tục và thỏa thuận |
11:30 – 13:00 | Nghỉ giữa phiên |
13:00 – 14:30 | Khớp lệnh liên tục và thỏa thuận |
14:30 – 14:45 | Khớp lệnh định kỳ đóng cửa và thỏa thuận |
14:45 – 15:00 | Giao dịch thỏa thuận |
Riêng với trái phiếu, thời gian giao dịch được chia thành hai phiên:
Thời gian | Hoạt động |
9:00 – 11:30 | Giao dịch thỏa thuận |
11:30 – 13:00 | Nghỉ giữa phiên |
13:00 – 15:00 | Giao dịch thỏa thuận |
Như vậy, sàn HoSE đóng cửa vào lúc 15:00 mỗi ngày giao dịch. Ngoài ra, thị trường cũng tạm ngừng hoạt động trong khoảng thời gian nghỉ trưa từ 11:30 đến 13:00.
Các loại lệnh trên sàn HoSE
Lệnh ATO (At The Opening):
- Lệnh ATO được nhập vào hệ thống trong suốt thời gian khớp lệnh định kỳ để xác định giá mở cửa.
- Ưu tiên thực hiện trước các lệnh khác nếu có nhiều lệnh cùng lúc.
- Tự động hủy nếu không được thực hiện hoặc không được niêm yết sau khi giá mở cửa được xác định.
Lệnh ATC (At The Close):
- Dùng để xác định giá đóng cửa và giao dịch chứng khoán tại mức giá này.
- Cũng được ưu tiên thực hiện trước và tự hủy khi không được thực hiện.
Lệnh giới hạn LO (Limit Order):
- Lệnh LO, giao dịch cổ phiếu tại thời điểm xác định với mức giá tốt hơn.
- Nếu chưa được thực hiện trong thời gian khớp lệnh, sẽ phải đợi đến cuối phiên giao dịch hoặc cho đến khi bị hủy bỏ.
Lệnh thị trường MP (Market Price):
- Lệnh được thực hiện thông qua cơ chế khớp lệnh liên tục, đảm bảo tính thanh khoản và hiệu quả của thị trường.
- Khi đặt lệnh MP, hệ thống sẽ tự động tìm kiếm mức giá cao nhất để mua và mức giá thấp nhất để bán, tối ưu hóa lợi ích cho nhà đầu tư.
Điều kiện đăng ký đối với các công ty là gì?
Lợi nhuận, thời gian ra đời
- Công ty phải có lãi liên tục trong 2 năm trước khi niêm yết.
- Hoạt động tối thiểu 1 năm dưới hình thức công ty cổ phần (trừ doanh nghiệp nhà nước cổ phần hóa gắn với niêm yết).
Ví dụ: Công ty ABC muốn niêm yết trên HoSE năm 2025 thì phải có lãi liên tục trong các năm 2023 và 2024, đồng thời hoạt động dưới hình thức CTCP từ năm 2023.
Vốn điều lệ và cơ cấu cổ đông
- Vốn điều lệ tối thiểu 80 tỷ đồng (theo giá trị sổ sách kế toán).
- Có ít nhất 100 cổ đông ngoài công ty nắm giữ tối thiểu 20% cổ phần.
- Công ty liên doanh nước ngoài phải tổ chức lại thành CTCP mới được niêm yết.
Ví dụ: Công ty XYZ có vốn điều lệ 100 tỷ đồng, 150 cổ đông ngoài công ty nắm 25% cổ phần, đạt điều kiện niêm yết về vốn và cơ cấu cổ đông.
Chỉ số tài chính
- ROE (Tỷ lệ lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) năm gần nhất tối thiểu 5%.
- Không có nợ phải trả quá hạn trên 1 năm và không có lỗ lũy kế tính đến thời điểm đăng ký niêm yết.
Ví dụ: Công ty DEF có ROE năm trước là 8%, không có nợ quá hạn và lỗ lũy kế, đáp ứng yêu cầu về chỉ số tài chính.
Kiểm toán và công bố thông tin
- Chấp nhận kiểm toán độc lập bởi bên thứ ba.
- Công khai báo cáo tài chính (BCTC) hàng quý, bao gồm: Báo cáo tiền tệ, bảng cân đối kế toán, báo cáo hoạt động kinh doanh.
Ví dụ: Công ty MNO thuê công ty kiểm toán PQR thực hiện kiểm toán và công bố BCTC đầy đủ, minh bạch theo quy định.
Hồ sơ đăng ký niêm yết
Doanh nghiệp cần nộp hồ sơ cho Sở Giao dịch Chứng khoán, gồm:
- Giấy đăng ký niêm yết cổ phiếu theo quy định của HoSE.
- Quyết định có hiệu lực của ĐHĐCĐ thông qua việc niêm yết.
- Sổ đăng ký cổ đông.
- Các cam kết của ban lãnh đạo.
Mức phí giao dịch trên sàn HoSE bao nhiêu?
HoSE sẽ thu một khoản phí cố định là 0,03% trên tổng giá trị giao dịch. Phí này được áp dụng cho mỗi giao dịch của nhà đầu tư trên sàn.
Ví dụ: Nhà đầu tư A mua 1000 cổ phiếu của công ty XYZ với giá 50.000 đồng/cp. Tổng giá trị giao dịch là 50 triệu đồng, phí giao dịch sẽ là 0,03% * 50 triệu = 15.000 đồng.
Khối lượng giao dịch quy định hiện nay?
Sàn giao dịch chứng khoán TPHCM (HoSE) đã có những thay đổi đáng kể về quy định khối lượng giao dịch tối thiểu. Trước đây, nhà đầu tư chỉ có thể mua bán với số lượng chẵn là bội số của 100 cổ phiếu. Điều này gây ra những hạn chế nhất định, đặc biệt với các nhà đầu tư nhỏ lẻ.
Nhưng, kể từ ngày 12/9/2022, HoSE đã chính thức cho phép giao dịch lô lẻ, với số lượng cổ phiếu từ 1 đến 99. Sự thay đổi này mang lại sự linh hoạt và cơ hội tiếp cận thị trường chứng khoán rộng rãi hơn cho các nhà đầu tư. Đồng thời góp phần thúc đẩy sự phát triển và tăng tính thanh khoản của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Ưu điểm và hạn chế của sàn giao dịch chứng khoán HoSE
Ưu điểm:
- Sàn giao dịch chứng khoán uy tín và hợp pháp hàng đầu Việt Nam.
- Hoạt động dưới sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý nhà nước, đảm bảo tính minh bạch và an toàn cho nhà đầu tư.
- Đa dạng lựa chọn đầu tư với số lượng mã và khối lượng giao dịch lớn.
- Có các sản phẩm đầu tư cơ bản như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ.
- Thủ tục mở tài khoản và phương thức giao dịch thuận tiện, dễ dàng.
- Là sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất Việt Nam, thu hút nhiều doanh nghiệp lớn niêm yết.
Nhược điểm:
- Đã từng xảy ra sự cố nghiêm trọng vào năm 2018, gây thiệt hại lớn cho nhiều bên liên quan.
- Hệ thống giao dịch chưa đủ mạnh để đáp ứng nhu cầu trong những thời điểm nhạy cảm của thị trường.
- Thị trường chứng khoán Việt Nam nói chung và HoSE nói riêng vẫn còn nhiều biến động và rủi ro tiềm ẩn.
- Các quy định và thủ tục niêm yết trên HoSE khá khắt khe, gây khó khăn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
- Việc công bố thông tin của một số doanh nghiệp niêm yết chưa thực sự minh bạch và kịp thời.
Trên đây là toàn bộ thông tin về sàn giao dịch chứng khoán HoSE mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc. Đừng quên truy cập website bởi Giaodich.CFD sẽ còn trở lại với nhiều bài viết hữu ích khác.